11 tip học lập trình Python dành cho người mới

Bài viết này sẽ chỉ cho bạn những phương pháp để học lập trình Python một cách hiệu quả, đặc biệt với những bạn mới học

Có thể khẳng định rằng Python là ngôn ngữ rất tuyệt vời. Nếu bạn vừa quyết định sẽ “dấn thân” vào cuộc hành trình với đích đến là trở thành một lập trình viên Python “đẳng cấp” thì đây sẽ là một số chiến lược học tập.

Viết code hằng ngày

Sự kiên trì là rất quan trọng khi bạn đang học một ngôn ngữ mới, học lập trình Python cũng không ngoại lệ. Tip đầu tiên dành cho bạn là nên kiên trì tập viết code mỗi ngày. Khi bạn lặp đi lặp lại một hành động nào đó, bộ não sẽ dần ghi nhớ. Theo thời gian, bạn sẽ thực hiện ngày càng tốt hơn, nhanh hơn, giỏi hơn. Điều này gọi là "Ký ức cơ bắp". Việc kiên trì viết code hằng ngày sẽ giúp bạn phát triển “cơ bắp” này đấy! Có thể lúc đầu sẽ làm bạn hơi chán, vì vậy hãy thử bắt đầu với khoảng 25 phút mỗi ngày và tăng dần thời gian.

Mạnh dạn viết code ra

Khi đã có những tiến bộ trên hành trình trở thành một lập trình viên, bạn sẽ tự hỏi liệu mình có cần viết code, viết note lại những gì cần lưu ý không? Câu trả lời là có, chắc chắn rồi! Trong thực tế, các nghiên cứu cho thấy rằng viết note bằng tay là có lợi nhất cho việc ghi nhớ và duy trì lâu dài công việc. Điều này sẽ đặc biệt có lợi cho những người làm việc hướng tới mục tiêu trở thành các nhà phát triển/lập trình viên full-time, vì nhiều cuộc phỏng vấn sẽ liên quan đến việc viết code trên bảng trắng.

Khi bạn bắt đầu làm việc trên các dự án và chương trình nhỏ, viết bằng tay có thể giúp bạn lập kế hoạch cho code trước khi bạn chuyển sang viết trên máy tính. Bạn có thể tiết kiệm rất nhiều thời gian nếu viết ra những hàm và lớp nào cần, cũng như cách chúng sẽ tương tác.

Code trực tiếp trên cửa sổ dòng lệnh của Python

Cho dù bạn đang bắt đầu tìm hiểu về cấu trúc dữ liệu cơ bản của Python hay bạn đã thông thạo để gỡ lỗi một ứng dụng thì cửa sổ dòng lệnh của Python - Python shell luôn là một trong những công cụ học tập tốt nhất của bạn.

Để sử dụng Python shell (đôi khi còn được gọi là Python REPL) thì trước tiên hãy đảm bảo rằng Python đã được cài đặt trên máy tính của bạn. Để kích hoạt cửa sổ dòng lệnh Python shell, chỉ cần mở terminal và chạy python hoặc python3 tùy thuộc vào cài đặt.

Có thời gian nghỉ giải lao hợp lý

Nghỉ giải lao là rất quan trọng để có một buổi học và làm việc hiệu quả, đặc biệt là khi bạn đang tiếp nhận nhiều thông tin mới. Khi phải đối mặt với một quy trình, bạn nên chia ra thành các nhiệm vụ nhỏ để làm trong một khoảng thời gian ngắn, xen giữa các khoảng làm việc ngắn sẽ là những khoảng break-time. Phương pháp này sẽ huấn luyện bộ não của bạn tập trung làm việc trong một thời gian ngắn, giúp bạn rơi vào tình thế luôn có những hạn chót để hoàn thành công việc và cũng thường xuyên được nạp lại năng lượng.

Những khoảng break-time này đặc biệt quan trọng khi bạn đang gỡ lỗi. Nếu bạn gặp phải một lỗi và không thể hiểu được nó nằm ở đâu, hãy nghỉ ngơi một lúc xem nhé. Bước ra khỏi máy tính của bạn, đi dạo hoặc trò chuyện với ai đó.

Trong lập trình, code của bạn luôn phải tuân theo chính xác các quy tắc và logic của ngôn ngữ, do đó có thể chỉ thiếu một dấu ngoặc kép thôi cũng có thể phá vỡ mọi thứ. Hãy luôn giữ đôi mắt mình thật sáng và tinh tường.

Trở thành Bug Bounty Hunter

Nói về vấn đề “nai lưng” sửa lỗi thì đây là việc không thể tránh khỏi khi bạn đã bắt đầu viết các chương trình phức tạp hơn. Ai cũng sẽ gặp phải tình trạng này thôi, đừng quá lo lắng nhé! Quan trọng, đừng để những lỗi này “hạ gục” và làm bạn thất vọng. Thay vào đó, khi tìm và sửa thành công “cái thứ khó ưa” ấy, bạn hãy tận hưởng khoảnh khắc và nghĩ về bản thân như một Bug Bounty Hunter - thợ săn tiền thưởng lỗi.

Khi gỡ lỗi, điều quan trọng là phải có một phương pháp phương pháp để giúp bạn tìm ra nơi đang bị lỗi phá hỏng. Xem qua code của bạn theo thứ tự thực thi và đảm bảo mỗi phần đều hoạt động là một cách khá ổn đấy.


Cộng tác với người khác

Khi mọi thứ bắt đầu gắn bó, hãy tiến hành việc học của bạn thông qua sự hợp tác. Dưới đây là một số chiến lược để giúp bạn tận dụng tối đa công việc khi làm với người khác

Học chung với những người cũng đang tìm tòi như bạn

Mặc dù việc code nghe có vẻ như là một hoạt động đơn độc, nhưng nó thực sự hoạt động tốt nhất khi có nhiều người làm việc cùng nhau. Đây là một tip rất quan trọng, bạn nên học viết mã Python cùng với những người khác có chung mục đích như mình. Điều này sẽ cho phép bạn chia sẻ và học tập thêm các mẹo hoặc thủ thuật hay ho.

Đừng lo lắng nếu bạn không biết nên học cùng ai. Có rất nhiều cách để gặp gỡ những người đam mê học Python! Ở Việt Nam thì chưa nhiều các sự kiện kết nối người học Python nhưng các diễn đàn thì vẫn có kha khá anh tài sẵn sàng giúp đỡ bạn. Nếu bạn đọc hiểu tốt Tiếng Anh thì hãy tham gia PythonistaCafe - một cộng đồng học tập ngang hàng cho những người đam mê Python như bạn!

Dạy Python cho người khác

Người ta nói rằng để học cái gì một cách tốt nhất, đầu tiên bạn nên tìm hiểu sâu về nó và dạy lại kiến thức cho người khác. Có nhiều cách để làm điều này: trình bày hoặc giảng lại với những người yêu thích và có nhu cầu học Python giống như bạn, viết bài đăng trên blog giải thích các khái niệm mới học, ghi lại video giải thích điều gì đó bạn đã tìm hiểu. Mỗi phương pháp này sẽ giúp củng cố sự kiến thức cũng như có thể phơi bày lỗ hổng trong sự hiểu biết giúp bạn nhanh chóng bổ sung kiến thức.

Áp dụng phương pháp Lập trình đôi - Pair Programming

Pair Programming là một phương pháp lập trình gồm 2 lập trình viên, chia sẻ với nhau một không gian làm việc chung (chuột, bàn phím, màn hình, nội dung công việc…) Người sử dụng bàn phím được gọi là "driver", người còn lại cũng làm việc lập trình tuy nhiên quan tâm đến việc điều hướng hơn, người này được gọi là "navigator". Vai trò của 2 người này sẽ được hoán đổi liên tục cho nhau sau một khoảng thời gian nhất định (thường khoảng 30 phút ~ 1 giờ). Cả 2 người phải trao đổi với nhau ở mức độ cao nhất, để hướng tới việc giải quyết công việc một cách hiệu quả, chất lượng cao, hạn chế sai sót cá nhân.

Pair Programming có nhiều lợi ích: nó mang đến cho bạn cơ hội không chỉ có ai đó xem lại code giúp bạn mà còn có thể lắng nghe, tham khảo ý kiến của người khác về cùng một vấn đề. Được tiếp xúc với nhiều ý tưởng và cách suy nghĩ sẽ giúp bạn giải quyết vấn đề tốt hơn khi quay lại tự mình viết code.

Đặt những câu hỏi hợp lý và cần thiết nếu cần sự giúp đỡ của người khác

Mọi người luôn nói rằng khi học hỏi thì không có gì gọi là một câu hỏi tồi, nhưng đối với lập trình, bạn rất có thể sẽ đặt một câu hỏi không tốt gây sự không thoải mái cho người giải đáp nếu không chuẩn bị kỹ càng. Khi bạn đang mong muốn có sự giúp đỡ từ một người chưa nắm rõ vấn đề mình đang gặp phải, tốt nhất bạn nên đặt câu hỏi rõ ràng để hiệu suất và chất lượng cao hơn.

  • Đưa ra tổng quan về những gì bạn đang cố gắng làm, mô tả rõ ràng vấn đề gặp phải.
  • Phác thảo những điều bạn đã cố gắng khắc phục.
  • Đưa ra dự đoán của bạn về vấn đề. Điều này để người đang giúp bạn biết bạn đang nghĩ gì và hiểu rằng bạn đã tự mình thực hiện một số suy nghĩ.
  • Demo những gì đang xảy ra. Bao gồm code, thông báo lỗi và giải thích về các bước bạn đã thực hiện dẫn đến lỗi. Bằng cách này, người giúp đỡ không phải cố gắng tạo lại vấn đề.

Câu hỏi phù hợp và vừa phải có thể tiết kiệm rất nhiều thời gian. Bỏ qua bất kỳ bước nào trong số này có thể dẫn đến cuộc trò chuyện qua lại dễ gây ra xung đột. Là một người mới, bạn nên chắc chắn rằng mình sẽ hỏi những câu hỏi hợp lý để truyền đạt suy nghĩ của mình, và để những người giúp đỡ bạn sẽ vui lòng tiếp tục giúp đỡ bạn ở những lần sau.

Thực hành, thực hành, thực hành

Đối với người mới bắt đầu, thực hành nhiều bài tập nhỏ sẽ giúp bạn tự tin với Python, cũng như phát triển bộ nhớ cơ bắp mà chúng ta đã nói ở trên. Khi bạn đã nắm vững các cấu trúc dữ liệu cơ bản (string, list, dictionary, set), lập trình hướng đối tượng thì đó là lúc bạn đã sẵn sàng để bắt đầu tự build chương trình.

Những gì bạn xây dựng không quan trọng bằng cách bạn xây dựng nó. Hành trình tự mình xây dựng sẽ chỉ dạy cho bạn nhiều nhất. Bạn cũng có thể học được rất nhiều từ việc đọc các bài báo, sách, blog... Hầu hết việc học của bạn sẽ đến từ việc sử dụng Python để xây dựng một cái gì đó. Những vấn đề bạn phải giải quyết sẽ dạy cho bạn rất nhiều.

Đóng góp cho các dự án mã nguồn mở

Trong mô hình nguồn mở, mã nguồn phần mềm là có sẵn, công khai và bất kỳ ai cũng có thể cộng tác. Có nhiều thư viện Python là các dự án mã nguồn mở và bạn được đóng góp vào. Ngoài ra, có rất nhiều công ty công khai các dự án mã nguồn mở. Điều này có nghĩa là bạn có thể làm việc với code được viết và sản xuất bởi các kỹ sư làm việc trong các công ty này.

Đóng góp cho một dự án Python mã nguồn mở là một cách tuyệt vời để tạo ra những trải nghiệm học tập cực kỳ giá trị. Giả sử bạn gửi yêu cầu pull request, người nào quan tâm có thể review lại các thay đổi, hoặc thảo luận các sửa đổi tiềm năng, và có thể theo đó đẩy tiếp các commit của họ nếu cần thiết. Điều này sẽ cho phép bạn tìm hiểu các thực tiễn tốt nhất để lập trình Python, cũng như thực hành giao tiếp với các nhà phát triển khác.

Tiến về phía trước và không ngừng học hỏi. Bây giờ bạn có những chiến lược để học Python rồi đấy, bạn đã sẵn sàng để bắt đầu hành trình Python của mình chưa?

Chúc bạn học Python thật vui và hiệu quả!

--------------------
STANFORD – ĐÀO TẠO VÀ PHÁT TRIỂN CÔNG NGHỆ
Hotline: 0963.723.236 – 024.6275.2212
Website: https://stanford.com.vn/

Tags: lập trình python, học lập trình